Wintertenen en winterhanden, ook wel perniones
genoemd, komen regelmatig voor. Het is een vertraging in de reactie van bloedvaten in voeten en handen op
temperatuurverschillen.
In koude en natte periodes ontstaan roodheid, zwellingen,
pijn en jeuk. Ongeveer 10 procent van de Nederlanders heeft er wel eens last
van (gehad). Het komt niet alleen bij jonge mensen voor, maar ook ouderen
kunnen er last van hebben. Vanwege de warme kleding en de goede
verwarmingsinstallaties in huizen en gebouwen, komen wintertenen en
winterhanden steeds minder vaak voor. Hoewel kou de belangrijkste factor is bij
het ontstaan van wintertenen en winterhanden, speelt niet zozeer de
temperatuur, als wel de vochtigheidsgraad van koude lucht een grote rol. In een
vochtige omgeving wordt koude beter geleid dan in een droge omgeving en daarom
komen wintertenen en winterhanden in zeer koude en dus droge streken, zoals in
Scandinavië en Siberië, niet of nauwelijks voor.
Wintertenen en winterhanden kunnen optreden in koude en natte jaargetijden. Wanneer u in de (vochtige) kou bent geweest, kunnen op tenen en handen rode of paarse plekken en zwellingen ontstaan. De plekken jeuken en/of zijn pijnlijk en dit wordt erger wanneer u in een warmere omgeving komt.
De aandoening komt het meeste voor aan de bovenkant van de vingers en de tenen maar kan ook op de voeten, de benen, de heupen, de armen en de oren voorkomen. De zwellingen op de vingers kunnen erg hinderlijk zijn en de handfunctie beperken.
Hoe ontstaat het?
Wintertenen en winterhanden worden veroorzaakt doordat kleine bloedvaatjes in de huid niet snel genoeg reageren op temperatuurverschillen. Normaliter verwijden bloedvaten zich bij warmte en kan er meer bloed door de vaten stromen.
Zo kan het warme bloed dan ook de uitstekende delen van het lichaam verwarmen. In het geval van wintertenen en winterhanden gebeurt dit niet in alle bloedvaatjes even goed. Het extra bloed dat wordt aangevoerd kan niet doorstromen en hoopt zich op. Dit leidt tot beschadigingen van de bloedvatwand en het eromheen liggende weefsel waardoor de klachten ontstaan. Mensen die al aan een aandoening lijden aan de bloedvaten, bijvoorbeeld aderverkalking (arteriosclerose), hebben meer kans op het krijgen van wintertenen en winterhanden dan personen die niet aan deze aandoening lijden. Dit geldt ook voor mensen die zogenaamde bètablokkers gebruiken, dit zijn geneesmiddelen die onder andere worden gebruikt bij hoge bloeddruk. Ook een flink onder- of overgewicht maakt de kans op het krijgen van winterhanden en wintertenen groter.
Is het ernstig en wat kunt u verwachten?
Wintertenen en winterhanden kunnen erg vervelend zijn maar zijn in principe onschuldig. Over het algemeen zullen de klachten binnen twee tot vijf weken verdwijnen. In de meeste gevallen keert de aandoening het volgende jaar weer terug. De klachten zullen elk jaar in mindere mate voorkomen en na ongeveer tien jaar zullen de klachten geheel achterwege blijven. Bij oudere mensen komt het echter regelmatig voor dat de aandoening steeds blijft terugkeren en in ernst kan toenemen. Een afdoende behandeling voor deze aandoening is nog niet voorhanden, hoewel een enkele patiënt bij een experimentele behandeling met een vaatverwijder- of vitamine-injectie nog wel eens baat kan hebben.
Wanneer naar de huisarts?
Het is raadzaam een afspraak te maken bij uw huisartspraktijk wanneer: de aandoening zich uitbreidt en dus niet meer alleen in de tenen of de handen aanwezig blijkt, de klachten ook optreden wanneer u niet in de kou bent geweest, u erg veel klachten heeft, u bètablokkers gebruikt (middelen tegen bijvoorbeeld hoge bloeddruk).
In het laatste geval kan het mogelijk zijn om van medicatie te veranderen.
Wat kunt u er
zelf aan doen?
Door voorzichtig
over de pijnlijke plekken te wrijven, kunt u de klachten wat verminderen. Doe
dat vooral voorzichtig omdat de huid al extra gevoelig is voor irritatie. Als u
veel pijn heeft, kunt u gerust een pijnstiller nemen. Aspirine werkt in dit
geval het beste maar overlegt u eerst even met uw apotheker of deze medicijnen
voor u geschikt zijn. Hoewel de plekken erg kunnen jeuken, is het belangrijk
dat u probeert niet te krabben. Door krabben kunnen wondjes ontstaan die door
de verstoring van de doorbloeding snel kunnen gaan ontsteken. Soms kunnen
wisselbaden (3 minuten in warm water, 30 seconden in koud water en afsluitend
met warm water) nog wel eens een gunstig effect hebben.
Mogelijk berust
het effect op het stimuleren van de bloedsomloop. Wisselbaden kunnen ook als
voorzorgsmaatregel gelden voor mensen die al eerder winterhanden en wintertenen
hebben gehad.
Algemene adviezen en voorzorgsmaatregelen
Mensen die van zichzelf weten dat ze snel last hebben van wintertenen en winterhanden, kunnen de kou het beste zoveel mogelijk vermijden. Moet u er toch doorheen, dan kunnen ruime, warme schoenen en handschoenen de klachten voor een deel voorkomen. Kleding en schoeisel mag vooral niet knellen. Probeer in de kou zoveel mogelijk te bewegen en blijf niet te lang in dezelfde houding staan. Om uw bloedvaten voor te bereiden op temperatuurwisselingen kunt u regelmatig wisselbaden nemen, zoals boven is beschreven.
| |
Luister naar uw voeten
Pijnlijke voeten zijn niet
normaal. Verdring pijn aan uw voeten dus niet, maar doe er wat aan. De meeste
voetproblemen zijn op te lossen, en uw pedicure kan daar vaak een belangrijke
bijdrage aan leveren.
Uw voeten wassen
Was uw voeten dagelijks met
handwarm water en liever niet met zeep. Maar blijf niet te lang in het water
met uw voeten, want, hoe vreemd dat ook mag klinken, een droge huid kan daarvan
het gevolg zijn. Droog uw voeten na het wassen altijd zeer goed af, vooral
tussen de tenen met een schone handdoek. Trek daarna niet meteen uw sokken aan,
maar geef uw voeten de kans om te drogen.
Vochtregulerende crème
Ook uw voeten hebben baat
bij een goede vochtregulerende crème. Breng de crème aan op de gehele voet,
behalve tussen de tenen. Bij ieder seizoen hoort een
voetencrème, maar ook bij ieder huidtype hoort een voetencrème. Vraag dus aan
uw pedicure welke crème u in welk seizoen het best kunt gebruiken!
Als medisch pedicure ben ik breed opgeleid. Behandelingen voor alle zogeheten risicovoeten, ontstaan door b.v. diabetes, reuma, spasticiteit, ouderdom, verwaarlozing of kanker, worden door mij gegeven. Maar uiteraard zijn ook mensen zonder risicovoeten van harte welkom voor een behandeling.
Daarnaast heb ik uitgebreide kennis en ervaring op het gebied van orthesiologie, nagelreparatie bij b.v. een afgebroken of schimmelnagel, nagelregulatie (bij mensen die b.v. last hebben van een ingroeiende nagel kan er een beugeltje geplaatst worden) en antidruktechnieken bij b.v. wondjes aan de voeten. Daarmee kan ik dus complexere voet- en nagelproblemen beter begeleiden om zodoende grotere gevolgen te voorkomen.
Samenwerking
Als medisch pedicure werk ik volgens vastgestelde richtlijnen en weet ik wanneer een cliënt doorgestuurd moet worden naar een huisarts of podotherapeut. Ik werk samen met andere zorgaanbieders zoals bv. diabetesverpleegkundigen, podotherapeuten, medisch specialisten en natuurlijk huisartspraktijken.
Kwaliteitsregister
Als medisch pedicure moet ik ingeschreven staan in het kwaliteitsregister pedicures en elke 3 jaar diverse bijscholingen volgen. Voor u betekent dit gegarandeerde kwaliteit.
Gespecialiseerde en medisch pedicures die in het kwaliteitsregister staan, zijn pedicures die voldoen aan de onderstaande eisen;
· Naleven van de hygiëne, arbo en milieunormen
· Naleven van de wettelijke verplichte richtlijnen, t.a.v. Diabetes- en Reuma aandoeningen
· Het behalen van accreditatiepunten door het volgen van bij- en nascholing.
Vergoedingen
Om in aanmerking te komen voor een vergoeding van uw ziektekostenverzekeraar moet u, voordat u naar de pedicure gaat, een verwijsbrief van uw huisarts of specialist hebben. Lees daarom uw polis goed door. Ik doe er alles aan om zo goed mogelijk geïnformeerd te zijn en u voor een vergoeding in aanmerking te laten komen, maar het is uw eigen verantwoording om gedeclareerd te krijgen en hiervoor verzekerd te zijn.
Diabetische Voet
Ruim 15% van alle diabetespatiënten heft complicaties aan hun voeten als gevolg van de ziekte Diabetes Mellitus. Door mijn specialisatie en jarenlange ervaring met diabetische voeten, ben ik in staat professionele hulp en verzorging te verlenen. In veel gevallen wordt deze behandeling ook door de ziektekostenverzekeraar vergoedt. U dient als diabetespatiënt een verwijzing van de praktijkondersteuner of huisarts te vragen. Hierin moet het type diabetes en ook het zorgprofiel staan, anders wordt de behandeling nooit vergoedt.
De vergoeding is afhankelijk van het zorgprofiel en verschilt per verzekeraar. Vanaf zorgprofiel 2 wordt u doorgestuurd naar de podotherapeut, deze stelt een behandelplan op en verwijst u door naar de medisch pedicure. Aan de hand van het behandelplan kan de medisch pedicure uw voeten behandelen.
Waarom is behandeling bij een diabetespatiënt noodzakelijk?
Deze voeten zijn erg kwetsbaar, de bloeddoorstroming in de benen en voeten is vaker verminderd. Het gevoel in de voeten kan verminderen of zelfs uitvallen (neuropathie) en de stand van de voeten kan veranderen waardoor drukplekken kunnen ontstaan.
Kloven, eelt, likdoorns, wondjes of verkleuring van de huid zijn aandoeningen die NOOIT door de patiënt zelf of door een ondeskundige mag worden behandeld! Een regelmatig bezoek aan de pedicure wordt in deze gevallen zeer zeker aanbevolen. Ook wanneer er nog geen voetklachten zijn is het raadzaam toch enkele malen per jaar voor een controlebehandeling bij de pedicure + of medisch pedicure te gaan. Het voorkomen van voetproblemen is namelijk één van de taken van ons pedicures. Dat geldt in zeer belangrijke mate voor de behandeling van diabetespatiënten. Naast de voetbehandeling geef ik ook adviezen over de verzorging van de voeten en de keuze van schoenen. Indien nodig wordt U geadviseerd contact op te nemen met de huisarts, specialist of podotherapeut. Ik werk met al deze specialisten samen.
Algemene adviezen voor diabetespatiënten
· Controleer dagelijks uw voeten op wondjes
· Doe regelmatig, liefst dagelijks, voetoefeningen
· Loop nooit op blote voeten
· Beweeg dagelijks, dit bevordert de bloedsomloop
· Draag goed passende sokken zonder naden, draadjes en knellende boorden
Reumatische Voet
Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 200 verschillende aandoeningen van het houdings- en bewegingsapparaat, welke niet veroorzaakt wordt door een ongeval, overbelasting, een neurologische- of een aangeboren afwijking. Mensen met een reumatische aandoening krijgen last ten gevolge van afwijkingen aan de gewrichten. De voet is dan ook een kwetsbaar onderdeel van het lichaam voor gewrichtsafwijkingen. Aangezien mensen met reuma niet alleen last krijgen van de voeten, maar vaak ook van de handen, wordt voetverzorging heel vaak een probleem.
De voeten van mensen met reuma zijn vaak extra gevoelig voor:
· Gewrichtsontstekingen
· Slijtage van de gewrichten
· Standsveranderingen
· Slijmbeursontstekingen door overbelasting.
Dit alles kan weer een beperkte bewegingsmogelijkheid tot gevolg hebben. Doordat de tenen vaak in de verdrukking komen bij vergroeiing en dus te weinig ruimte in de schoen, kunnen er ook allerlei nagelafwijkingen ontstaan zoals; verkleuring, verdikking, kwetsbare dunne nagels, eeltvorming/likdoorns op of onder de nagel.
Naast de nagelafwijkingen is er ook vaak spraken van veel eelt- en likdoornvorming aan de voet. Dit wordt veroorzaakt door o.a.:
· Standsafwijking van de voeten en/of tenen
· Dunner worden van het vetpolster onder de bal van de voet (minder bescherming van de voet)
· Niet goed passend schoeisel
Het is dan ook raadzaam uw voeten door een medisch pedicure of pedicure met aantekening reumatische voet te laten behandelen. Ik kan u adviezen geven op het gebied van huidverzorging enb een goede schoenkeuze. Daarnaast werk ik samen met alle huisartsenpraktijken en podotherapeuten, zodat een doorverwijzing meteen geregeld kan worden.
Vergoeding
In veel gevallen wordt een door mij gegeven pedicurebehandeling voor reumapatiënten vergoedt. Afhankelijk van uw verzekeraar en polisvoorwaarden en het pakket dat u hebt, krijgt u de behandeling geheel of deels vergoedt. Indien u in aanmerking komt voor vergoeding, krijgt u van mij na elke behandeling een nota, deze kunt u dan indienen bij uw ziektekostenverzekeraar. De hoogte van de vergoeding hangt af van uw pakket.
De eerste keer dat u een nota indient dient u een verwijzing van de huisarts of reumatoloog mee te sturen, waarin staat dat u Reumatoïde Artritis hebt. Deze brief stuurt u samen met de nota naar uw ziektekostenverzekering.
Overige risicovoeten
Deze verdelen we in verschillende groepen;
- de Oudere voet
- de Spastische voet
- de Oncolgische voet
De Oudere Voet
Vooral bij oudere mensen wordt de voetverzorging steeds belangrijker. De voeten gaan naarmate je ouder wordt steeds meer verzakken en/of vergroeien. De druk op knieën, enkels en de voeten wordt met de jaren groter. Dit merkt u ook in uw schoenmaat, het kan zijn dat u voorheen maat 38 had en dit maat 39 is geworden. Het kan zijn dat u dit niet opgemerkt heeft door een verminderd gevoel in de voeten. Vaak lopen oudere mensen dan ook op te kleine schoenen.
Daarnaast brengt het ouder worden met zich mee dat we minder soepel worden en minder kracht krijgen, waardoor het lastiger wordt om de nagels aan de voeten te knippen. Het gevaar is dat hierdoor verwaarlozing kan ontstaan.
Een goede voetverzorging kan er aan bijdragen dat de oudere voet nog heel wat kilometers zonder grote klachten kan afleggen. Als medisch pedicure kijk ik op een professionele wijze naar de gezondheid van uw voeten en ben ik u graag van dienst bij de verzorging van uw voeten.
Spastische Voet
Als u een spastische of slappe verlamming heeft, zijn uw spieren niet meer in staat te doen wat ze moeten doen. Dit kan onder andere complicaties met zich meebrengen zoals;
- Hamer- of Klauwtenen
- Klapvoet
- Minder gevoel
- Instabiliteit
- Wondjes
- Ingroeiende nagels
- Spasmen
- Extreme eeltvorming
Door de vermindering van het gevoel kunnen schoenen te strak zitten en er kunnen wondjes ontstaan. Een ingroeiende nagel of een infectie merkt u dan misschien te laat op, dit kan ernstige gevolgen hebben.
Het is dus van groot belang, dat uw voeten een goede verzorging krijgen en regelmatig gecontroleerd worden. Als medisch pedicure ben ik opgeleid om specifieke en complexere voetproblemen waar te nemen en uw voeten deskundig te verzorgen. Bij bepaalde complicaties kan ik u doorverwijzen naar de huisarts of podotherapeut. Ik controleer dan ook met u, door een screening minstens 1x per jaar uitgebreid uw voeten en maak ik een foto van beide voeten om eventuele veranderingen te kunnen zien.
Oncologische Voet
Meer dan 100.00 mensen krijgen per jaar te horen dat zij kanker hebben. De behandelingen met chemotherapie, doelgerichte therapie en bestraling geven vaak bijwerkingen aan de huid, haren en nagels. Dus ook aan de voeten.
Iemand bij wie kanker is geconstateerd, heeft vaak zeer slecht nieuws te verwerken. Als medisch pedicure, die regelmatig met kankerpatiënten te maken krijg, kan ik op een professionele manier omgaan met de emoties die hieruit voort komen. Uiteraard behandel ik deze gesprekken als zeer vertrouwelijk. Ik heb mij te houden aan een beroepsgeheim.
Als gevolg van kanker of de behandeling hiervan kunt U allerlei problemen krijgen aan uw huid en/of nagels. Als medisch pedicure ben ik opgeleid om de voeten van personen met kanker te kunnen behandelen en ben ik op de hoogte van eventuele contra-indicatie.
Als U wordt behandeld met cytostatica en/of doelgerichte therapie dan kunt U het hand- voetsyndroom ontwikkelen. De huid van Uw handenpalmen en voetzolen kan rood worden, zeer pijnlijk zijn en er kunnen blaren ontstaan. Hierbij is het van belang dit tijdig te ontdekken en contact op te nemen met de behandelend specialist.
Door de behandeling tegen kanker of door de kanker zelf kan Uw huid dun en droog worden, kunnen er kloven of blaren ontstaan. Uw huid kan gaan verkleuren of U kunt huiduitslag krijgen. Uw nagels kunnen gaan scheuren, splijten dun worden, ribbels krijgen ingroeien of een schimmelinfectie krijgen. Soms kunnen ze zelfs spontaan loslaten.
Gedurende de periode dat U onder behandeling bent, zal er een speciaal behandelplan worden opgesteld waarbij samen met U wordt gekeken of een pedicurebehandeling noodzakelijk is. Het tijdstip van deze eventuele pedicurebehandelingen zal aangepast worden aan het behandelplan van Uw oncoloog en altijd in overleg met Uw oncologisch verpleegkundige. Tijdens de voetbehandeling worden niet alleen uw voeten behandeld maar zullen deze ook gescreend worden op de gevoelssensatie, de kwaliteit van de huid en nagels en daarnaast zal ik U advies geven om de conditie van uw voeten zo goed mogelijk te houden.